Sơ lược
Cuốn sách “Tâm Lý Học Tội Phạm - Phác Họa Chân Dung Kẻ Phạm Tội” của tác giả Diệp Hồng Vũ là một tài liệu tham khảo về tâm lý học tội phạm, nghiên cứu về những yếu tố tâm lý, xã hội, văn hóa, kinh tế, chính trị, pháp lý… ảnh hưởng đến hành vi phạm tội của con người.
Nội dung chính
Cuốn sách được chia thành 8 chương, bao gồm:
Chương 1: Giới thiệu chung về tâm lý học tội phạm
Tác giả bắt đầu bằng việc giới thiệu định nghĩa của tâm lý học tội phạm và mục đích của cuốn sách.
Sau đó, tác giả trình bày một số khái niệm cơ bản về tội phạm và hành vi phạm tội. Tác giả cũng đề cập đến quan hệ giữa tâm lý học tội phạm và các lĩnh vực khác như tâm lý học, pháp lý, xã hội học, hình sự học, v.v. Tác giả nhấn mạnh rằng tâm lý học tội phạm đóng vai trò quan trọng trong việc hiểu về hành vi phạm tội và thiết kế các chương trình xử lý tội phạm hiệu quả.
Tiếp theo, tác giả đề cập đến các phương pháp nghiên cứu trong tâm lý học tội phạm, bao gồm các phương pháp quan sát, phỏng vấn, nghiên cứu tài liệu, thí nghiệm v.v. Tác giả cũng đề cập đến các vấn đề phức tạp trong việc nghiên cứu tâm lý học tội phạm như độc lập biến số, tính chính xác của dữ liệu, sự đa dạng của tội phạm và các yếu tố ảnh hưởng đến hành vi phạm tội.
Cuối cùng, tác giả trình bày các chủ đề chính trong tâm lý học tội phạm, bao gồm các yếu tố tâm lý ảnh hưởng đến hành vi phạm tội, bệnh tâm thần và tội phạm, tội phạm ma túy, tội phạm tình dục, tội phạm trẻ em, các phương pháp xử lý tội phạm hiệu quả và tình hình tội phạm ở Việt Nam.
Chương 2: Tội phạm và tâm lý học - Nghiên cứu các yếu tố tâm lý ảnh hưởng đến hành vi phạm tội
Tác giả nêu rõ rằng, các yếu tố tâm lý ảnh hưởng đến hành vi phạm tội không phải là duy nhất và độc lập, mà thường là sự kết hợp giữa các yếu tố tâm lý và các yếu tố khác như văn hóa, xã hội, kinh tế, v.v.
Tác giả đề cập đến một số yếu tố tâm lý ảnh hưởng đến hành vi phạm tội, bao gồm:
- Yếu tố tâm lý cá nhân: Đây là những yếu tố tâm lý liên quan đến tính cách, quan điểm, cảm xúc, suy nghĩ của mỗi người. Các yếu tố này có thể góp phần giải thích vì sao một số người có xu hướng phạm tội hơn những người khác.
- Yếu tố tâm lý xã hội: Đây là những yếu tố tâm lý được hình thành bởi xã hội, bao gồm những giá trị, quan niệm, kỳ vọng và cách thức giải quyết vấn đề của xã hội. Những yếu tố này có thể ảnh hưởng đến hành vi phạm tội của một người, ví dụ như cách thức mà xã hội giải quyết vấn đề kinh tế, chính trị, an ninh, v.v.
- Yếu tố tâm lý về tội phạm: Đây là những yếu tố tâm lý liên quan đến các hoạt động phạm tội, bao gồm cả việc lên kế hoạch, chuẩn bị và thực hiện tội phạm. Những yếu tố này có thể bao gồm sự nghiện ngập, áp lực tài chính, cảm giác mất kiểm soát, tình trạng bất hạnh và vô tình, v.v.
Chương 3: Bệnh tâm thần và tội phạm - Phân tích về quan hệ giữa bệnh tâm thần và hành vi phạm tội
Tác giả đầu tiên đưa ra định nghĩa về bệnh tâm thần và các loại bệnh tâm thần phổ biến, bao gồm rối loạn tâm thần phân liệt, rối loạn tâm thần hoang tưởng, rối loạn tâm thần ám ảnh và rối loạn tâm thần phân liệt không hoang tưởng.
Tác giả nhấn mạnh rằng, không phải tất cả những người bị bệnh tâm thần đều có khả năng phạm tội. Tuy nhiên, các nghiên cứu cho thấy rằng, tỷ lệ người bị bệnh tâm thần phạm tội cao hơn so với tỷ lệ của những người không bị bệnh tâm thần.
Tác giả cũng đề cập đến vai trò của các yếu tố khác như chế độ dinh dưỡng, môi trường sống và tình trạng tâm lý xung đột trong việc góp phần tạo ra những hành vi phạm tội của những người bị bệnh tâm thần.
Ngoài ra, tác giả cũng bàn về những khó khăn trong việc đưa ra một đánh giá chính xác về quan hệ giữa bệnh tâm thần và hành vi phạm tội, bao gồm việc xác định chính xác mức độ và loại bệnh tâm thần của mỗi người bị ảnh hưởng.
Chương 4: Ma túy và tội phạm - Nghiên cứu về sự liên quan giữa sử dụng ma túy và hành vi phạm tội
Tác giả đầu tiên giới thiệu về các loại ma túy phổ biến như heroin, cốcaine, methamphetamine và các loại thuốc phiện được sử dụng trái phép. Tác giả cũng đề cập đến tác động của ma túy đến tâm lý và sức khỏe của con người, bao gồm những tác động ngắn hạn và dài hạn.
Sau đó, tác giả bàn về sự liên quan giữa sử dụng ma túy và hành vi phạm tội. Các nghiên cứu cho thấy rằng, người sử dụng ma túy có khả năng phạm tội cao hơn so với những người không sử dụng ma túy. Điều này có thể do ma túy làm tăng cảm giác thèm muốn và giảm khả năng kiểm soát hành vi, góp phần vào việc tạo ra những hành vi phạm tội.
Tác giả cũng đề cập đến những khó khăn trong việc điều trị cho những người sử dụng ma túy và phạm tội, bao gồm sự phụ thuộc vào ma túy và các vấn đề liên quan đến sức khỏe tâm thần.
Chương 5: Tội phạm tình dục - Phân tích về tội phạm tình dục và các yếu tố tâm lý ảnh hưởng đến hành vi này.
Tác giả đầu tiên đề cập đến những hành vi tội phạm tình dục, bao gồm quấy rối tình dục, xâm hại tình dục và hiếp dâm. Tác giả cũng đề cập đến sự phân biệt giữa các loại tội phạm tình dục và tầm quan trọng của việc phân loại chính xác để đưa ra các hình phạt phù hợp.
Sau đó, tác giả bàn về các yếu tố tâm lý ảnh hưởng đến hành vi tội phạm tình dục. Các yếu tố này bao gồm những khó khăn trong việc thiết lập mối quan hệ tình cảm và khả năng giao tiếp, cảm giác bất an và sự thiếu tự tin. Ngoài ra, tác giả cũng đề cập đến những yếu tố xã hội và văn hóa có thể góp phần vào việc gây ra tội phạm tình dục, bao gồm những bất bình đẳng giới và sự coi thường đối với người khác giới.
Cuối cùng, tác giả đưa ra các đề xuất để giảm thiểu sự phạm tội tình dục, bao gồm tăng cường giáo dục về tình dục và các quy định về an toàn tình dục, đẩy mạnh việc giáo dục về chấp nhận và tôn trọng sự khác biệt giới tính và giới thiệu các chương trình điều trị cho những người có nguy cơ phạm tội tình dục.
Chương 6: Tội phạm trẻ em - Phân tích về tội phạm trẻ em và các yếu tố tâm lý, xã hội ảnh hưởng đến hành vi này
Tác giả đầu tiên đề cập đến các loại tội phạm thường gặp trong trẻ em, bao gồm việc ăn cắp, bắt nạt, đánh nhau, phá hoại tài sản, và các hành vi tội phạm nghiêm trọng hơn như giết người và xâm hại tình dục.
Sau đó, tác giả phân tích các yếu tố tâm lý ảnh hưởng đến hành vi tội phạm của trẻ em. Các yếu tố này bao gồm sự thiếu tự tin, khả năng kiểm soát cảm xúc kém, khó khăn trong việc thiết lập quan hệ xã hội và sự tách biệt xã hội. Ngoài ra, tác giả cũng đề cập đến những yếu tố xã hội và văn hóa có thể góp phần vào việc gây ra tội phạm trẻ em, bao gồm sự khó khăn trong việc tiếp cận giáo dục và các nguồn lực vì hoàn cảnh gia đình kém.
Cuối cùng, tác giả đưa ra các đề xuất để giảm thiểu tội phạm trẻ em, bao gồm tăng cường giáo dục về giá trị và đạo đức, đẩy mạnh việc giáo dục về kỹ năng xã hội, cung cấp các chương trình tâm lý học và đưa ra các giải pháp đối với các vấn đề gia đình như gia đình nghèo, ly hôn và bạo lực gia đình.
Chương 7: Xử lý tội phạm - Nghiên cứu về các phương pháp xử lý tội phạm hiệu quả
Tác giả bắt đầu bằng việc phân tích các hình thức xử lý tội phạm phổ biến hiện nay, bao gồm xử lý hình sự, trị liệu tội phạm và các chương trình thích nghi xã hội. Tác giả đưa ra các lợi và hạn chế của mỗi phương pháp và đưa ra các đề xuất để tối ưu hóa hiệu quả của từng phương pháp.
Sau đó, tác giả đi sâu vào nghiên cứu về các chương trình trị liệu tội phạm và các chương trình thích nghi xã hội. Tác giả đưa ra các lý thuyết và phương pháp trị liệu tội phạm như trị liệu tâm lý, trị liệu hành vi, trị liệu dựa trên kỹ năng và trị liệu dựa trên cộng đồng. Ngoài ra, tác giả cũng phân tích các yếu tố quan trọng trong việc thực hiện các chương trình thích nghi xã hội, bao gồm việc cung cấp các dịch vụ hỗ trợ tài chính và tài sản, đào tạo và giáo dục, và hỗ trợ tâm lý.
Cuối cùng, tác giả đưa ra các đề xuất để tối ưu hóa các chương trình trị liệu tội phạm và các chương trình thích nghi xã hội, bao gồm tăng cường đào tạo và giáo dục cho nhân viên xử lý tội phạm, đẩy mạnh các chương trình giải quyết tranh chấp, tăng cường việc hợp tác giữa các cơ quan và tổ chức và tăng cường quản lý và giám sát các chương trình.
Chương 8: Tâm lý học tội phạm ở Việt Nam - Phân tích về tình hình tội phạm ở Việt Nam và các yếu tố tâm lý, xã hội ảnh hưởng đến hành vi phạm tội ở Việt Nam
Trong chương này, tác giả nhấn mạnh rằng tình hình tội phạm ở Việt Nam đang diễn biến phức tạp, với các loại tội phạm như cướp, giết người, ma túy, trộm cắp, gây rối trật tự công cộng và tội phạm liên quan đến kinh tế phát triển nhanh chóng tại các thành phố lớn.
Tác giả cũng chỉ ra rằng, ngoài những yếu tố kinh tế và xã hội, các yếu tố tâm lý cũng ảnh hưởng đến hành vi phạm tội của người dân Việt Nam. Ví dụ, cảm giác bất an, tuyệt vọng, áp lực từ cuộc sống và nhu cầu tìm kiếm cảm giác mạnh là một số yếu tố tâm lý có thể dẫn đến hành vi phạm tội.
Tác giả cũng đưa ra một số giải pháp để giảm thiểu tình trạng tội phạm, bao gồm tăng cường giáo dục và rèn luyện đạo đức, nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân, cải thiện hệ thống pháp luật và thực hiện các chính sách xã hội có tính hiệu quả cao hơn.
Kết luận
Cuốn sách cung cấp cho người đọc cái nhìn tổng quan về tâm lý học tội phạm và các yếu tố tâm lý, xã hội, văn hóa, kinh tế, chính trị, pháp lý… ảnh hưởng đến hành vi phạm tội. Nó là một tài liệu tham khảo hữu ích cho những ai quan tâm đến tội phạm và tâm lý học tội phạm.
Bài review sách liên quan
